6552 Sayılı Kanun Çerçevesinde, Yapılandırmadan Yararlanan İşverenlere İhaleler İçin Verilecek Borcu Yoktur Yazıları

I- GİRİŞ

Kamu İhale Kurumu’nun izleme raporuna göre, 01.01.2014-30.06.2014 döneminde; 4734 sayılı Kanun’da belirtilen ihale usulleri kapsamında 64.334 adet ihale yapılmış, Bu ihalelerden, 35.740 adet mal alımı olup, 9756 adet yapım işi, 18619 adet hizmet alımı, 219 adet danışmanlık hizmet alımı olarak gerçekleşmiştir(1).

İşverenlerin bu ihalelere girebilmesi için gerekli belgelerden biri de Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü veya Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüklerinden alacağı borcu yoktur yazılarıdır. Bu makalede Sosyal Güvenlik Kurumu’na olan borçları, 6552 sayılı sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun(2) istinaden, yeniden yapılandırılmış olan işverenlerce ihalelere katılabilmek amacıyla talep edilen “borcu yoktur yazıları” ile ilgili yapılacak olan işlemleri anlatmaya çalışacağız.

II- KAMU İHALE KANUNU’NA GÖRE DÜZENLENECEK BORCU YOKTUR YAZILARI

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye Katılımda Yeterlilik Kuralları” başlıklı 10. maddesinin dördüncü fıkrasının (c) bendinde, Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu bulunan isteklilerin ihale dışında bırakılacağı hükme bağlanmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nde ise, ihaleye katılacak olan isteklilerin, ihale tarihi itibariyle;

“I- 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının,

(a) bendi kapsamında gerek kendi adına çalıştırdığı, gerekse ortağı veya işveren vekili ya da üst düzey yönetici olduğu şirketlerde çalıştırılan sigortalılardan dolayı sigorta primine esas aylık kazanç üst sınırının 3 katını aşmayan,

(b) bendi kapsamında (gerçek kişi işverenlerin) kendi sigortalılığından dolayı, sigorta primine esas aylık kazanç alt sınırının 3 katını aşmayan,

(c) bendi kapsamında çalıştırdığı sigortalılardan dolayı, sigorta primine esas aylık kazanç üst sınırının 3 katını aşmayan

yasal ödeme süresi geçmiş prim ve prime ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının,

II- Kendisinden iş alan alt işverenlerin kendi adlarına çalıştırdıkları ve 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamına giren sigortalılardan dolayı, sigorta primine esas aylık kazanç üst sınırının 6 katını aşmayan yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi ve işsizlik sigortası primi ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının,

III- 6183 sayılı Kanun’un 48. maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş ya da çeşitli Kanunlar gereğince yeniden yapılandırılmış olan yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi ve işsizlik sigortası primi ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının,

IV- Tasarrufa teşvik kesintisi ve katkı tutarları, konut edindirme yardımı, idari para cezası, özel işlem vergisi, eğitime katkı payı ve damga vergisi ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olarak değerlendirilmeyeceği öngörülmüştür.”

III- 6552 SAYILI KANUN GEREĞİ YAPILANDIRMA KAPSAMINDA İHALELERE GİRMEK İÇİN TALEP EDİLEN BORCU YOKTUR YAZILARI

6552 sayılı Kanun kapsamında yapılandırma başvurusunda bulunmuş olan işverenlerin ihalelere katılmak amacıyla kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olup olmadığının sorgulanması sırasında dikkat edilmesi gereken hususlar bulunmaktadır. Bu kapsamda işverenlerin borcunu sorgulamada, yapılandırmanın peşin ve ya taksit ile ödenmesi hesaplamaya esas teşkil eden en önemli ayrıntıdır.

– Peşin ödeme yolu tercih edilmiş ise ihale tarihi 01.10.2014 ila 02.02.2015 tarihleri arasında olmak kaydıyla, 6552 sayılı Kanun kapsamında yapılandırma kapsamına girmeyen borçlarının ihale tarihi itibariyle toplamının Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen limitlerin altında olması kaydıyla,

– Taksitle ödeme yolu tercih edilmiş ise 6552 sayılı Kanun kapsamında yapılandırma kapsamına girmeyen muaccel borçları ile yapılandırma kapsamına giren borçlarından ihale tarihi itibariyle vadesi geçtiği halde ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksitlerinin geç ödeme zammı ile birlikte toplamının Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen limitlerin altında olması ve yapılandırma hükümlerinden yararlanma hakkının devam ediyor olması kaydıyla, kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcunun bulunmadığı kabul edilecektir.

Örnek-1: (A) Ltd. Şti. olan işverenin, 6552 sayılı Kanun kapsamında borçlarını yapılandırdığı ve peşin ödeme tercihini seçtiğini ve yapılandırma kapsamı dışında 3.800,00 TL(15.12.2014 tarihi itibariyle hesaplanmıştır.) borcunun olduğunu varsayalım (İhale tarihi: 15.12.2014).

(A) işverenin yapılandırma kapsamında yapılandırdığı borçları için peşin ödeme tercihini seçmesi bu kapsamdaki borçlarını peşin ödeme yapması gereken son tarih, 02.02.2015 tarihi olduğu için bu kapsamdaki borç kesinleşmiş borç kapsamında değerlendirilmemektedir (bu tarih, 02.03.2015 tarihine kadar uzatılmıştır.). Diğer bir ifadeyle vadesi gelmemiş borç kapsamında değerlendirilmektedir. Bu kapsamdaki borç, borç miktarı ne olursa olsun vadesi gelmemiş borç kapsamındadır. Ancak yapılandırma dışında kalan borç miktarı, Kamu İhale Tebliği’nde belirtilen oranların altında ise, (A) işvereni 15.12.2014 tarihi itibariyle borcu yoktur yazısı alabilecektir.

2014 yılı (01.06.2014-31.12.2014) tarihleri arasındaki asgari ücret => 1.134 TL

2014 yılı (01.06.2014-31.12.2014) tarihleri arasındaki üst sınır => 1134 x 6,5= 7.371 TL

15.12.2014 tarihindeki yapılandırma kapsamı dışında olan 3.800 TL prim borcu, 7.371 x 3 = 22.113 TL’nin altında olmasından dolayı (A) işvereni 15.12.2014 tarihi itibariyle ihaleye girebilmek için borcu yoktur yazısı alabilecektir.

Örnek-2: (A) Ltd. Şti. olan işverenin bu defa 6552 sayılı Kanun kapsamında borçlarını yapılandırdığı ve dokuz ay taksit ödeme tercihini seçtiğini, yapılandırma kapsamı dışında 3.800 TL (15.12.2014 tarihi itibariyle hesaplanmıştır.) (A) işverenin yapılandırma sonrasında taksitlendirdiği toplam prim borcu 45.000 TL olduğunu varsayalım.

İşverenin 15.12.2014 tarihi itibariyle ihalelere girmek için borcu yoktur yazısı istemesi halinde;

İşverenin taksite tabi prim borçları ile yapılandırma dışında kalan prim borçlarının toplam tutarı Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen limitle kıyaslanacaktır.

Bu kapsamdaki toplam prim borç tutarı => 48.800 TL.

48.800,00 TL prim borcu, 22.113,00’nin (2014/Aralık ayı sigorta primine esas aylık kazanç üst sınırının 3 katı) üzerinde olduğundan işveren 15.12.2014 tarihi itibariyle ihalelere katılmak üzere borcu yoktur yazısı alamayacaktır.

IV- SONUÇ

6552 sayılı sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun gereği, işverenlerin kapsama giren borçlarını peşin veya taksit ile ödeme tercihleri, Kamu İhale Kanunu’nun 10. maddesi hükmü uyarınca talep ettiği borcu yoktur yazılarında, önem arz ettiği bir gerçektir. İşverenlerin yapılandırdığı borçlar için, peşin ödeme tercihini seçmeleri halinde, bu borç, yapılandırmanın peşin ödeneceği 02.02.2015 tarihinden önce vadesi gelmemiş borç kapsamında değerlendirilmektedir (Bu süre Bakanlar Kurulu kararı ile 02.03.2015 tarihine kadar uzatılmıştır.) İşverenlerin ihalelere girmek için alacağı yazılarda bu hususlara dikkat etmelerinin gerektiği kanaatindeyiz.

KAYNAK

E-Yaklaşım / Ocak 2015 / Sayı: 265

*           Şanlıurfa Sosyal Güvenlik İl Müdür Yrd.

(1)         Kamu İhale Kurumu, 01.01.2014-30.06.2014 tarihleri izleme raporu.

(2)         11.09.2014 tarih ve 29116 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Yazarlar : ‘HAKAN HASTÜRK’